Üst düzey bürokratlar ve dünya devi firmaların katıldığı fuarda gerçekleştirilen sunumlar ile ülkelerdeki iş fırsatları ve yatırım politikaları hakkında katılımcılara bilgiler verildi. Bilgilendirmelerin ardından yapılan karşılıklı görüşmeler sonucunda fuara katılan yatırımcılar ülke diplomatları ile bir araya gelerek yatırım görüşmeleri gerçekleştirdiler.
İpek Yolunun Orta Koridoru üzerinde yer alan Türkiye, Azerbaycan, Çin Halk Cumhuriyeti, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan’ın katılımı ile İstanbul Fuar Merkezinde 3 gün süren Kongrenin ilk gününde Tük ve Azerbaycan oturumları gerçekleştirildi. İlk olarak gerçekleştirilen Türk oturumunda ilk konuşmayı Ticaret Bakanlığı İhracat İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya gerçekleştirdi. Kılıçkaya, dış ticaret bağlantıları ile ilgili bilgiler verdi. Ardından Türkiye Verimlilik Vakfı Başkanı Cemalettin Kömürcü ve Türk Hava Yolları Kargo Charter Müdürü Fatih Haras söz alarak, Türk Hava yollarının yurtdışı taşımacılığı hakkında bilgiler verdi. Haras, özellikle e-Ticaretin yaygınlaşması ile kargoculuğun da geliştiğini ve artık eskiye göre daha ulaşılabilir ve kolay olduğunu dile getirdi. Türk sunumunun son konuşmacısı ise Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Berna Gedik oldu. Gedik, katılımcılara Türkiye’yi bölge bölge anlatarak turizm potansiyeli hakkında bilgiler verdi.
Türk oturumunun ardın Azerbaycan oturumu gerçekleşti. Azerbaycan’ın iş fırsatları ve olanaklarının anlatıldığı oturuma Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Rashad Mamadov’un yanı sıra ülkenin güçlü şirketlerinin önemli isimleri de katıldı. Azerbaycan iş fırsatlarının sunulduğu oturumun açılış konuşmasını gerçekleştiren Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Rashad Mamadov yaptığı açıklamada “Bin yıllar önce dedelerimiz Batıda yaşayan tacirler için, doğuda yaşayan tacirler için bizim topraklarımızdan geçip, kervanlarla imkanlar yarattılar. Dedelerimiz aynı zamanda ticaretle uğraşan bu kervanlar için kervansaraylar inşa etmişler. Bugün de bu ticaretin bölgemizde oluşmasını onlara borçluyuz. Azerbaycan Bağımsızlığını kazandıktan sonra milyarlarca parayı bu projenin başlaması için harcamıştır. İlk olarak Hazar Bölgesinden petrol ve doğalgazın batıya taşınması için yatırımlar yaptı. Azerbaycan bu orta koridorun bir parçası olan ve o bölgenin en önde gelen devletlerden biridir. Gemi üretimi, doğalgaz boru hatları, petrol boru hatlarını yapmaya başladı. Azerbaycan bu koridorun canlanması için bütün projelerini hayata geçirdi. Türkiye-Azerbaycan- Türkiye işbirliği bu koridorun en önemli hissesini oluşturuyor. Bu koridor sadece trenlerin, arabaların geçmesi için değil, enerjini, madenleri, petrol ve doğalgazın taşınması için de oldukça önemli. Dolayısı ile bu fuar çok önemli bir fuar ve bu fuar çerçevesinde katılan iş insanları iyi işler yapacak” dedi.
Çin’den yoğun katılım
Kuşak Yol (BRI) ve Orta Koridor Üzerinde Yeni Pazarlar Kongresi ve Fuarının işbirlikçisi Çin, yoğun bir katılım gerçekleştirdi. Çin’in önde gelen markaları arasında yer alan Huawei, Bank Of China, MNG gibi önemli şirketlerin üst düzey yöneticileri de fuarda hazır bulundular. Fuarın ikinci gününde gerçekleştirilen Çin Halk Cumhuriyeti oturumunda, Asya kıtasının en büyük ekonomisine sahip olan ve İpek yolunun başlangıç noktası olarak kabul edilen Çin’deki iş fırsatları hakkında üst düzey katılımcılar bilgiler verdiler.
Çin oturumunda, Asya ülkeleri ve özellikle Çin’de yıllardır iş yapan Arzum Elektrikli Ev Aletleri Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye-Asya Pasifik İş Konseyleri Koordinatör Başkanı Murat Kolbaşı da bölgedeki iş gelişimi ve ülkenin yarattığı fırsatlar hakkında bilgiler verdi. Kolbaşı, yaptığı değerlendirmede “Asya ile 1992’den beri Çin ile ilişkilerimiz var, güzel dostluklar oluştu ve bu günlere kadar geldik. 1992’de elektronik ev aletlerinin önemli bir kurucusu olan, özellikle yükselen Asya trendinin ne olduğunu anlamak için gittiğimiz Çin’de , Şanghai ve Hong Kong’da şirketler kurarak kısman pazara girdik. Yıllardır burada yaşayarak Asya kültürünü öğrenmeye çalıştık. 1992’de Çin ile ilişkileri geliştirmek için Çin İş Konseyini kurduk. Zaman içerisinde ilişkilerin gelişmesi için çeşitli çalışmalar yaptık. Türkiye-Çin ilişkilerine baktığımızda dönem dönem mihenk taşları oldu. Ama özellikle son dönemde yükselen ticaretle birlikte Asya tanınmaya başladı. Ancak Türk firmalarına tavsiyem resme büyük ölçekten bakmaları. Çünkü Tarihe baktığımızda Ticaret’in Çin ve Hindistan’dan başlayarak batıya kaydığını daha sonra yeniden bu ülkelere kaydığını görebiliyoruz. Dünya Ticaretinde Asya’da ciddi bir yükseliş söz konusu ve burada da Çin Halk Cumhuriyeti önemli bir rol üstleniyor. Dikkat çeken ise 2021’de imzalanan ve geçtiğimiz yıl uygulamaya geçen RCBT anlaşması ile 5 tane Asya ülkesi ile 5 tane de Asya pasifik ülkesi tek çatı altında toplanarak Dünyadaki en büyük Sivil Toplum Kuruluşları içerisine baktığımızda serbest ticaret anlaşmasına imza attılar. Bu anlaşma ile 2,5 milyarlık nüfus bir araya geldi ve bu ülkelerin herhangi birinde üretim yaparsanız %40 marjı yakalarsanız orada serbest dolaşımı yakalayabiliyorsunuz. Türkiye açısından niçin önemli? Türkiye ağırlıklı olarak Avrupa Birliğine, Ortadoğu’ya olduğu için uzak ülkelere fazla gidemiyoruz. Ama bu açıdan Çin ve çevresindeki pazarlar bizim için de çok kıymetli oluyor. Dolayısı ile bizim sadece ithalat için değil, ihracat için de Çin pazarından pay almamız gerekiyor” dedi.
Çin oturumundan sonra gerçekleştirilen Özbekistan oturumunda Özbekistan iş fırsatlarının konuşuldu. Oturumda açılış konuşması gerçekleştiren Özbekistan Cumhuriyeti Tarım Bakan Yardımcısı Bakhtiyor Ibragimov “Son yıllarda Özbekistan’da önemli yatırımlar gerçekleştirildi. Bunun sonucunda ekonomimiz çok hızlı bir şekilde yükseldi. Yapılan yatırımlarla ekonomimizdeki artış potansiyelini arttırmayı başardık. Özbekistan’a yatırım yapan yabancı yatırımcıların haklarını muhafaza etmek üzere çalışmalar gerçekleştirdik. 2016 yılında Özbekistan’da faaliyet gösteren 5 bin şirket varken şu anda 13 bin şirket faaliyet gösteriyor. Türkiye’den gelip Özbekistan’da faaliyet yürüten binlerce Türk şirketlerine her yıl yenileri de eklenmekte. Buna karşılık Özbekistanlı iş adamlarının da Türkiye’de yatırımları mevcut. Özbekistanlı iş adamları Türkiye’de 600 den fazla şirket açtı. Yapılan yatırımlar ve ülkemize gelen yatırımcılarla ülkemizin yatırım hacmi 33 Milyarı geçti” dedi.
Açılış konuşmasının ardından Özbekistan Cumhuriyeti Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanlığı Türkiye ile İşbirliği Daire Başkanı Azizbek Z. Salakhıddınov, Özbekistan Cumhuriyeti Jeoloji ve Mineral Kaynakları Devlet Komitesi Yatırım ve Finans Y.K. Başkan Yardımcısı Azam Kadir Hodjaev, Özbekistan Cumhuriyeti Turizm ve Kültürel Miraslar Bakanlığı Ulusal Pr Merkezi Devlet Birlik Kuruluşu Müdür Yardımcısı Bahodır Shakirov ve Özbekistan Cumhuriyeti Tekstil ve Giysi Endüstrisi Derneği Uluslararası İlişkiler Departmanı Başkan Yardımcısı Mirmukhsin Sultanov Özbekistan’ın iş fırsatları hakkında bilgiler verildi.
Pekin’den Londra’ya uzanan yol
Fuarın düzenleyicisi olan Türkiye-Çin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği Genel Başkanı İhsan Beşer, etkinlik hakkında açıklamalarda bulundu. Beşer, etkinliğin yıllarca büyüyeceğini belirterek, “Avrupa’daki ülkelerin de fuarımıza önümüzdeki yıllarda katılması ile beraber bu fuarın da daha hareketli geçeceğine inanıyoruz. İleriki yıllarda da her ülkede bir fuar düzenlemeyi düşünüyoruz. Orta Koridor Üzerine Yeni Pazarlar Kongre ve Fuarı ile 8 ülkenin katılımı ile gerçekleştirdik. Pekin’den başlayıp Londra’ya kadar uzanan bu hattında Türkiye’ye kadar olan bütün ülkeleri fuarımıza davet ettik. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Çin, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye’nin katılımcı olduğu Fuarda birçok katılım gerçekleşti. Fuarda katılımcı şirketlerimizin de pek çoğu bağlantılar noktasında bize teşekkür etti biz de çok mutlu olduk. Birçok firma bir sonraki fuar için plan ve program bile yapmaya başladı. Dernek olarak da pek çok organizasyon için davet aldık. Bunlar da bizi çok mutlu ediyor. Bu anlamda fuara destek veren bütün elçiliklerimize, Ticaret temsilcilerine, Ticaret Bakanımıza, Cumhurbaşkanımıza ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Kolay bir iş değil. Buraya gelen Devlet adamları, sanayiciler ve iş adamları bir araya gelerek mutlu bir son yaşadık.” dedi.
Beşer: “Orta Koridor önemini artırıyor”
Türkiye-Çin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği Genel Başkanı İhsan Beşer, “Biz bu fuar için yola çıkarken hedefimiz Pekin’den Londra’ya kadar olan iş dünyasını birleştirmekti. Çünkü bu hattaki her ülkenin kendi içerisinde farklı farklı zenginlikleri var. Doğalgaz var, petrol var, madenler var, lojistik var. Yani her ülkenin farklı kabiliyetleri var önemli olan bir araya gelerek en kaliteli ürünü en ucuz maliyetle en uç tüketiciye ulaştırmak. Bütün amacımız bu. Yine biz orta koridoru Asya’nın dünyaya açılan penceresi olarak görüyoruz. Yıllardan beri olan bu ipek yolu zamanla zaman İpekyolu adını almış, zaman zaman bir kurak yolu olmuş, Türkiye’nin de içinde bulunduğu orta koridor, hem lojistik anlamda hem, hem coğrafi anlamda hem de Türk İhracatçısının yeni pazarlar noktasında çok önemli. Kuzey Koridorunda biliyorsunuz Rusya-Ukrayna savaşından dolayı çok sıkıntılı bir dönem yaşandı. Güney Koridorda iklim değişikliğinden dolayı bir sürü tıkanmalar var. Orta koridorda her geçen gün önemini arttırıyor. Şimdi Avrupa’daki ülkelerin de fuarımıza önümüzdeki yılda katılması ile beraber bu fuarın da daha hareketli geçeceğine inanıyoruz. İler ki yıllarda da her ülkede bir fuar düzenlemeyi düşünüyoruz” diyerek konuşmasını noktaladı.
