Geçmişe kısaca bir bakış geleceğe yönelik daha sağlıklı yorumlar yapmamıza imkân verebileceğini düşünerek son 25 yıl içinde Amerika Birleşik Devletleri’nde Türkiye’nin hâkim olduğu karbonatlı doğal taş pazarındaki gelişmeleri paylaşarak siz okurların değerlendirmelerine sunmak istedim.

Türkiye’de doğal taş sanayi için 1985 yılında kabul edilen Maden Kanunu’nu milat kabul ederiz. A.B.D. doğal taş ithalatında da Türk doğal taşlarının etkilerini 1999 yılından sonra görmekteyiz.

Amerika ticaret Bakanlığı verilerine dayanarak pazara etkin olarak girmeye başladığımız ilk dönem ve  son dönemde  altı yıllık aralarla A.B.D. pazarında ülkelerin aldığı Pazar payları ile   A.B.D.’nin ithalat rakamları değer ve miktar olarak şu şekilde:

İlk Altı Yıl 1999-2005 yıllarına baktığımızda Türkiye’nin A.B.D. Pazar payını yaklaşık 5 kat artırdığını değer olarak %7,5 dan % 36 ya miktar 0larak %4,7 den %38’e yükselttiğini, bu süreçte İtalya’nın ihracatını değer ve  miktar olarak koruduğunu ancak Pazar payını oransal olarak kaybettiğini görüyoruz. Türkiye ise pazarda görülen talep artışını karşılamıştır. Türkiye birim fiyatlarını düşürürken İtalya daha pahalı ürünlere yönelerek birim fiyatlarını yükseltmiştir. Bu birim fiyat düşüşünün bir nedeni de A.B.D. inşaat sektörünün karbonatlı taş kullanımında daha ucuz bulduğu travertene yönelmiş olmasıdır.

Son Altı Yıl Covit’19 Pandemi süreci öncesi ve sonrasını tanımlayan 2018 ve 2023 yıllarında A.B.D. karbonatlı doğal taş ithalatını incelediğimizde; ilk tespit olarak, 2005 yılında zirve yapan doğal taş ithalatının azalmakta olduğu belirtilebilir.

Türkiye olarak pazarda rakiplerimizin değiştiğini görüyoruz.  Önceki yıllarda pazar rekabetinde İtalya ile karşı karşıya olmamıza karşılık son yıllarda Çin Halk Cumhuriyeti’nin ana aktör olarak pazara girdiğini görmekteyiz.

Ç.H.C 2018 yılına oranla düşüş göstermekte ise de bu durum pandemi sürecinin etkileri yanı sıra A.B.D. dış politikasına bağlı ambargolar olarak da yorumlanmaktadır. Türkiye’de faaliyet gösteren Çinli firmaların ülkelerinde üretime başlamalarının pazara etkileri dikkatle takip edilmelidir. Son yıllarda Hindistan yanı sıra Fas pazara etkin olarak giriş göstermektedir.

Fas geçmiş yıllarda pazarda yokken 2022 yılında 6 milyon doların üzerinde 7626 ton karbonatlı doğal taş ihracatı yapmıştır.

A.B.D. ‘nin Meksika’dan ithalatında görülen artışın temel nedeni, navlun fiyatlarında yakın mesafe avantajından kaynaklanmıştır.

Portekiz’den ithalatında görülen artışta bej renkli kireçtaşının mimarlar tarafından bina iç ve dış cephe tasarımlarında ön plana çıkartılması etkin rol oynamıştır.

Sonuç olarak dünya işlenmiş doğal taş pazarının yaklaşık dörtte birini temsil eden A.B.D. Türkiye’nin dış ticaretinde önemli bir ülkedir. Türkiye’de mermer işçiliğinde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Türk doğal taşları mimarlara iç mimarlara ve endüstriyel ürün tasarımcılarına gerek renk gerekse desen olarak emsalsiz seçenekler sunmaktadır. Üreticilerimiz her türlü uç ürünü üretebilecek teknik ve bilgi donanımına sahip bulunmaktadır. Pazar hakimiyetini kaybetmemek için tasarımcılar ile kollektif diyalog içinde olmamız onlara hem üretim kalitemizi hem de yeteneklerimizi göstermemiz gerekmektedir. Devlet alım heyetleri organizasyonu için ciddi destekler vermektedir, Sektörün taş cinsleri yanı sıra ürün konseptlerinin sunumu yapabildiği Türkiye’nin en büyük dünyanın iki önemli taş fuarından biri olan Marble İzmir   fuarını bu düzeye sektör taşımıştır. Bu imkanları kullanarak karar merci olan Amerika Birleşik Devletleri yanı sıra İngiltere’deki Singapur ve Avustralya’da ki tasarımcıları mekanımızda ağırlamanın sektöre büyük katkılar sağlayacağına inanıyorum. Ben değil biz odaklı çalışmalıyız.