Hindistan ile Pakistan arasında yaşanan siyasi kriz sürecinde Türkiye’nin Pakistan’a silah desteği (SİHA ve IHA) vermesi gerekçe gösteren Hindistan Türk ürünlerine karşı bir boykot çağrısı başlatmış bulunuyor.
Boykot çağrısı yapılan ürünlerin içinde Türk doğal taşları da söz konusu ediliyor. Boykotun devam etmesi durumda karşılaşabileceğimiz sorunları sizinle paylaşmak için geçmiş olduğumuz 5 yıl içerisinde Hindistan pazarındaki Türk doğal taşlarının konumunu paylaşmanın isabetli olacağını düşündüm.
Bilindiği gibi Türk doğal taş sektörü olarak son 15 yıl içerisinde birçok sorunlar yaşadık. 2006 yılında ABD’de başlayıp 2009 yılında dünyayı etkileyen resesyonu, 2010 yılında “Arap Baharı” etkilerini, 2019 kasım ayında Çin’de başlayan covit’19 salgını ve sonrasında yaşanan ekonomik dalgalanmaları, 2014 yılında başlayan Ukrayna Rusya Savaşı, 2025 yılı Nisan ayında ABD Başkanı’nın her gün değişen gümrük vergi deklarasyonları ile panikleyen dünya piyasalarını yaşadık.
Bu süreçlerde 1985 yılından itibaren yükseliş gösteren doğal taş ihracatımız başta ABD pazarındaki hakimiyetimiz sayesinde 2,225 milyar doları aştı. ABD ağırlıklı İşlenmiş ürün ihracatımızı Çin’e olan doğal taş blok ihracatımız destekledi. Ancak Covit’19 salgını ve sonrasında Çin’e blok ihracatımızda ciddi düşüşler yaşandı. Bunu Hindistan ile telafi etme gayretine girdik. Ancak bu defa da Pakistan Hindistan siyasi gerilimi sonucu Türk ürünlerine karşı bir boykot hareketi başlatıldı.
Hindistan’a olan ihracatımız incelendiğinde Türkiye’nin toplam mermer blok ihracatı içerisinde Hindistan’ın %23,10 bir payı olduğunu görüyoruz. Hindistan’ın toplam blok ithalatı içerisinde ise Türkiye’nin %47,24 bir payı var. Bu durum önemli bir gerçeği ortaya koymaktadır; şu anda Türkiye’nin blok ihracatı da Hindistan pazarı önemli bir yer tutmaktadır. Hindistan için de önemlidir. Zira blok ithalatının yaklaşık yarısını Türkiye’den karşılamaktadır. Boykot her iki ülke ticaretine ve doğal taş sektörlerine zarar verecektir.
Mermer işlenmiş ürün paylarına baktığımızda Türkiye’nin 2023 yılı içerisinde %12 bir pay aldığını görüyoruz. Vietnam %56 İtalya ise %8 pay almaktadır bu bilgileri incelediğimizde görüyoruz ki Türkiye için Hindistan sadece blok ihracatı değil işlenmiş mermer pazarı olarak da yer almaktadır.
Bu nedenle sektörün pazar araştırmaları ve çalışmaları içerisinde önemli iki hususu dikkate alması gerektiği kanaatindeyim:
1. Hindistan’ın boykotları devam etmesi hâlinde blok ve işlenmiş ürün üretici ve ihracatçılarımız zarar görecektir.
2. Ancak daha önce Türkiye’ye karşı uygulanmış olan boykotlar incelendiğinde uzun süreli başarıya ulaşmadıkları görülmüştür.
Hindistan doğal taş pazarı iyi analiz edildiği takdirde Türkiye blok ihracatından daha da önemli işlenmiş ürün ihracatında yer alabilecektir. İleriki yıllarda dünya ekonomisindeki değişimler dikkate alındığında, Hindistan yoğun nüfusu ile önemli bir tüketici pazarı oluşumu aşamasındadır. Hâlihazırda doğal taş işletmeciliği ve işlemeciliğinin de teknolojik olarak beklenilen hedeflerde olmamasını Türkiye kendi lehine kullanabilme imkanına sahiptir. Bunun için pazarın doğal taş cins, renk ve desen talepleri ile inşaat sektöründeki gelişmeler yerinde incelenerek sektör bilgilendirilmeli ve geleceğe hazırlık yapılmalıdır.