Yürürlüğe girdikten sonra sektörde DEVRİM yaratan ve kısa zamanda maden sektörünün önünü açan bu kanuna daha sonraki yıllarda yapılan eklemeler kanunu işlemez hale getirdi. istanbulun merkezi ilçelerinden Şişli semtimizde şişli escort bayanları müşteri konusunda asla sorunu yaşamazlar. Yıllar içinde farklı siyasi partiler tarafından yapılan gereksiz eklemelerle yamalı bohça haline gelen bu kanunda yeni değişiklikler yapmayı planlayan Genel Müdürlük, sivil toplum örgütlerinin sesine kulak vererek bu değişikliklerden vazgeçerek yeni bir kanun yapmaya karar verdi.
Maden sektörü olarak inşallah yeni kanun tüm sorunların çözümü olur dedik ve kendi görüşlerimizi idareye bildirerek beklemeye başladık. Yeni kanun için alt komisyonda görüşmelere başlanıldı. İşlerin hiç de sektörün beklentisi doğrultusunda gelişmediğini görüyoruz. Yeni kanun eskisinde olduğu gibi yine ceza ve yaptırımla dolu. Madenci her attığı adımda bir ceza ile karşılaşmaması mümkün değil. Yürürlükte olan kanundaki en büyük sorunlardan biri madenciye haksız ve hukuksuz olarak verilen İDARİ para cezalarıydı. Son yıllarda özel sektörün tüm karşı çıkmalarına karşın eski kanunda yapılan değişiklikler ile birçok ceza maddesi eklenmişti. Madenciye her şart altında hiçbir ikaza gerek duymadan ya idari para cezası ya da ocak kapatma cezası veriliyordu. Tabii 3 defa ceza yiyen bir madencinin, ruhsatının iptal edilmesi gibi ayrı bir kaygısı da bulunmaktaydı.
Hayatı madencilikle gecen ruhsat sahibinin ruhsatının iptal edilip ihalelere açık hale gelmesinin Genel Müdürlüğe yararı yoktur ama bu işlem madencinin hayatını bitirmektedir. Zaten Genel Müdürlüğün bünyesinde tüm gruplarda yaklaşık yüz bine yakın düşmüş ihaleye açılacak olan saha bulunmaktadır. Madenciden yeni düşecek ve ihale için sıra bekleyecek olan yeni sahaların Genel Müdürlüğüne bir katkısı olmadığı gibi bunları takip etme gibi bir zahmeti de bulunmaktadır.
Sektörün önünün açılması için Genel Müdürlükte çalışan tüm mühendislerin özel sektöre yol göstermesi varsa eksikliklerini yerine getirmesi için onlara makul bir süre vermesi yeni kanunun ana fikri olmalıdır diye defalarca fikir beyan ettik. Genel Müdürlükten sahalara denetime gelen heyet üyeleri, madenciden ve o işletmede çalışan mühendislerden daha bilgili olması (burası da ayrı bir tartışma konusu) gerekir. Denetime gelen heyet üyeleri tespit ettikleri eksiklikler için hem ruhsat sahibine hem de ocakta çalışan mühendislere yazılı ikaz etmeli ve bu eksikliklerin yerine getirilmesi için en az 3 süre vermelidir. Bu 3 aylık süre içinde tespit edilen eksiklikleri madenci yerine getirilmez ise o zaman idari para cezası işleme konulmalıdır. Genel Müdürlük ve çalışanları ocağın üretim faaliyetine devam edebilmesi için iyi niyetli ve yol gösterici konumda olmalıdır.
Yeni kanun görüşmelerinden ve 7257 sayılı Elektrik Piyasası kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair kanun ile Maden Kanununda bu ay içinde yapılan değişikliklerden anlıyoruz ki biz kendimiz çalıp kendimiz oynamışız. Yine eski hamam eski tas. Ceza ve yaptırımlarda özelliklede ruhsat iptallerinde bir değişiklik yok. Ay içinde yapılan son değişikliklerle Maden Kanununun bazı maddelerinden 22/A kapsamında vadesi geçmiş borcunun bulunmamasına yönelik yazı istenmez denilirken “maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, birleştirilmesi, sürelerinin uzatılması, devir ve intikalleri ile çevreye uyum bedeli iadelerine ilişkin müracaatlarda 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmaması şartı aranır.” denilmektedir. Sektörün üzerinde büyük bir yük olan ve Genel Müdürlük ile yapılan görüşmelerde tamamen kaldırılacağı yönünde söz verilen 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmaması şartı yapılan son değişiklikle tamamen kaldırılmadı. İnşallah bu madde yeni maden kanununda bu şekilde düzenlenmez.
Yeni kanunun diğer maddeleri de bu şekilde geçerse sektör büyük bir çıkmaz sokağa girer. Şimdiden ikaz edelimde bize hiç kimse bu konuda uyarıda bulunmadı denilmesin.
Madencinin, yeni kanunundan en büyük beklentisi, RUHSAT GÜVENCE’siydi. Maden kanununda yapılan son değişikliklerde eklenen “milli menfaatlere uygun” kelimesi tüm ruhsat güvencesini sona erdirmişti. Sektörde üretim yapan tüm ruhsatlara, istenildiği zaman bu madde ile el konulabilinir hale geldi.
Oldukça mülak ve sanal olan ve her kişi tarafından değişik anlaşılabilen bu düzenleme tamamen kaldırılmalı veya daha anlaşılabilir biçimde yeniden kaleme alınmalıdır diye görüş bildirmişti özel sektör temsilcileri. Madenci bundan sonra ruhsat güvencesi olamayan bir sahaya neden yatırım yapsın sorusuna idarenin cevap bulması gerekir demiştik.
Bu konuda da yeni kanunda yeterli bir düzenleme yapılmadığı görülüyor.
Özel sektör olarak bizim, yeni kanundan en büyük beklentimiz, madenciye verilecek olan her türlü ceza öncesi en az bir defa ikaz edilip 3 ay içinde eksikliğin yerine getirilmesi için süre verilmesi, ruhsat güvencesinin yeniden tesis edilmesi ve bürokrasinin en aza indirilmesidir.
Samet GÜNDÜZ
Maden Mühendisi
