Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2024’te toplam 402 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı için yol haritasını oluşturdu. Cumhuriyetin ikinci yüz yılına da rekorla başlamayı hedefleyen TİM, 2024’te ağırlıklı olarak ABD, Çin, Hindistan gibi büyük pazarlara odaklanacak.
Ekonomi gazetecileri ile bir araya gelen TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’nin 2023 ihracatı, 2024 beklentileri ve küresel ticaretteki gelişmeler hakkında değerlendirmelerde bulundu. Gültepe, Türkiye’nin 2023’te 255,8 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini ve küresel ihracattan aldığı payı yüzde 1,02’den yüzde 1,06’ya çıkardığını bildirdi. Otomotivin 35 milyar dolarla ihracat şampiyonu olduğunu vurgulayan Mustafa Gültepe, kimyevi maddelerin 30,5 milyar dolarla ikinci, hazır giyim ve konfeksiyonun ise 19,2 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldığını hatırlattı. Pazarlardaki daralmaya ve yurt içinde yüksek maliyetler nedeniyle bazı sektörlerin rekabetçiliğini kaybetmesine rağmen elde edilen başarının önemli olduğunu ifade eden Gültepe, şunları söyledi:
113 ÜLKEYE İHRACATIMIZI ARTIRDIK, 66 ÜLKEDE REKOR KIRDIK
“Küresel ticaret geçen yıl 2 trilyon dolar daraldı. Talebin gerilediği bir dönemde, emek yoğun sektörlerimiz, yüksek maliyetler nedeniyle fiyat tutturmakta zorlandı. Depremler, bölgesel savaşlar ve çatışmalar da ticaretimize olumsuz yansıdı. Kayıplarımızı telafi etmek için, alternatif pazarlara yöneldik. Tarihimizin en fazla heyet organizasyonuna imza attık. Toplam 222 alım ve ticaret heyeti organize ettik. 2023’te ihracat ailemize 18 bin firma daha kattık. Toplam ihracatçı firma sayısında 120 bine, 10 sektörde en yüksek ihracat değerine ulaştık. 23 sektörde 1 milyar dolar ihracat sınırını aştık. En çok ihracat yaptığımız üç ülke Almanya, ABD ve Irak şeklinde sıralandı. 113 ülkeye ihracatımızı arttırırken 66 ülkede ihracat rekoru kırdık. 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülke sayısını 50’ye çıkardık. Kilogram ihracat birim değerimiz 1,57 dolar oldu.
İHRACAT LİDERİMİZ OTOMOTİV 42 ÜLKEDE PAZAR KAYBI YAŞADI
27 ihracatçı sektörümüz var. 2023’te bu sektörlerimizden kimyevi maddeler, hazır giyim, çelik ve demirin de aralarında bulunduğu 13’ünün ihracatında düşüş oldu. Sözünü ettiğim 13 sektörden 12’sinde küresel talep geriledi. Ancak yedi sektörde Türkiye’nin ihracatında küresel talepteki daralmadan daha fazla düşüş var. Tablo bize bu sektörlerde pazar kaybı yaşadığımızı gösteriyor. Örneğin en büyük ihracatçı sektörümüz olan otomotiv, geçen yıl 42 ülkede pazar kaybı yaşadı.
En çok ihracat yapan sektörler arasında üçüncü sırada yer alan hazır giyimin 39, beşinci sıradaki çeliğin 43 ülkede pazar kaybettiğini görüyoruz. Yaşanan pazar kayıplarına rağmen 2023’te elde ettiğimiz ihracat rakamı daha büyük bir anlam kazanıyor.”
Geçen yıl toplam ihracatın yüzde 41’ini Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yaptıklarını, diğer Avrupa ülkeleriyle söz konusu oranın yüzde 56’yı geçtiğini anlatan Gültepe, şöyle devam etti:
TİM OLARAK YOL HARİTAMIZI BELİRLEDİK
“Yakın ve Ortadoğu ile Kuzey Amerika’yı da eklediğimizde yüzde 80’e ulaşıyoruz. Bu tablo bize bir şey gösteriyor. Alternatif ve potansiyel pazarlarımızı uzak yakın demeden yine radarımızda tutacağız. Ancak ağırlıklı olarak ithalat potansiyeli yüksek büyük pazarlara yöneleceğiz. Konjonktürel olarak baktığımızda işimizin 2023’ten daha kolay olmadığını biliyoruz. Çünkü yılın ikinci yarısından önce küresel ekonomilerde bir canlanma beklenmiyor. Dünya Bankası 2024 için küresel büyüme beklentisini yüzde 2,4’e düşürdü. Gelişmiş ekonomilerin büyüme hızı ise sadece yüzde 1,2 olarak öngörüldü. Küresel ticaretteki sınırlı büyüme beklentisinin elbette bize de bir takım olumsuz yansımaları olacak. Bazı sektörlerimiz geçen yıl olduğu gibi yüksek maliyetler nedeniyle fiyat tutturmakta zorlandıkları için rakip ülkelerle rekabette zorlanacak.
Biz 27 sektörümüzün katılımıyla düzenlediğimiz delegeler çalıştayında tüm senaryoları göz önünde bulundurarak yol haritamızı belirledik. 2024’te ağırlıklı olarak ABD, Çin, Hindistan gibi büyük pazarlara odaklanacağız. ABD’ye beş, Çin’e üç, Hindistan’a iki ticaret heyeti organize edeceğiz.
Orta Vadeli Plan’da (OVP) 2024 için 267 milyar dolarlık mal ihracatı öngörülüyor. 135 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefimizle birlikte çıtayı bu yıl 402 milyar dolara çıkardık. TİM Delegeler Çalıştayı’mızda 27 sektörümüzle yaptığımız projeksiyonda bu hedefe rahatlıkla ulaşabileceğimizi gördük. Öte yandan 12. Kalkınma Planı’nda 2028 için öngörülen 375 milyar dolarlık mal ihracatının yanı sıra hizmet ihracatında da 200 milyar dolara ulaşabileceğimizi düşünüyoruz.”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Cumhuriyetin ikinci yüzyılına Türkiye’yi ihracatta ilk 10 ülke arasına çıkarma hedefiyle başladıklarını hatırlatarak, adım adım bu hedefe ulaşmak için çalıştıklarını sözlerine ekledi.
