Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index-BDI), son bir haftada yüzde 15’ten fazla artarak iki yıldan sonra ilk kez 2 bin puanı aştı. Sektör uzmanlarının yaptığı açıklamalar da Çin başta olmak üzere büyük ekonomilerin mevcut stokları erittiğini, pandemi yasaklarının gevşetilmesi ve aşının bulunmasıyla yeni ürün talebinin arttığını belirtti.
BU BÜYÜME NAVLUN VE EMTIALARA YANSIDI
2021 yılının başında BDI 10 yıldan sonra ilk kez ocak ayında hızlı yükselişe geçmişti. 1 haftada yüzde 35’e yakın artan endeks, 1.850 puana dayanmıştı. BDI, son bir haftada yeniden hareketlendi, dün itibarıyla 2 bin 105 puana ulaştı.
Türk Armatörler Birliği Başkan Yardımcısı Cihan Ergenç, ekonomideki canlanma ve ötelenen talebin devreye girmesinin bu artışta etkili olduğunu söyledi. Ergenç, kuru yükte talebin beklentilerinin üzerinde olduğuna vurgu yaparak, “Ülkeler azalan stokları yerine koyuyor. Piyasa oldukça iyi. Bu talep ne kadar sürer bilmiyoruz ama BDI 3 bin puanı görürse şaşırmam” dedi. 2021 için dünya ekonomisine yüzde 5.5 büyüme beklendiğini hatırlatan Ergenç, “Bu büyüme navlun ve emtialara yansıdı” dedi.
ÜLKELER ITHALAT YERINE MEVCUT STOKLARINI KULLANDILAR
Sektörün liderlerinden Mervel Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı Levent Karaçelik, kuru yük piyasasındaki hareketliliğin nedenlerini açıklarken önümüzdeki aylara yönelik beklentilerin de açıkladı.”Pandemi döneminde ülkelerin yerel ekonomilerindeki daralma nedeniyle ülkelerin finansal kaynakları çok azaldı. Üretim ve buna bağlı olarak mal arzı azaldı. Bu nedenle ülkeler ithalat yerine mevcut stoklarını kullandılar. Stoklar eridi. Hatta Çin harp stoklarını bile tüketti.
Son iki aydır ülkelerdeki pandemi yasakları gevşetildi. Aşıların bulunması da bunu yaygınlaştırdı. Bunun neticesinde ekonomilerin çarkları dönmeye başladı. Üretimler tekrar yapılıyor. Bu da piyasada daha fazla para dönmesini sağladı. Birçok AB ülkesi, ABD, Japonya, Güney Kore ve Çin, piyasaya bugüne kadar görülmemiş kaynak aktarımları yapmaya başladı. Bu durumda canlanan para sirkülasyonu finansman imkanlarını da artırdı.
DENIZYOLUYLA TAŞINAN YÜK %100 ARTTI HER TONAJDA VE DÜNYANIN HER YERINDE NAVLUNLAR ARTTI
Artan finansman imkanları ülkeleri neredeyse sıfırladıkları hububat, demir çelik ve kömür başta olmak üzere tüm yatırım ve gıda ürünleri stoklarını yenilemeye sevk etti. Özellikle enerjiye dönük yatırımlar tekrara canlandı. Bu da daha fazla bu da emtia alımlarını artırdı. Piyasada denizyoluyla taşınan mal miktarı son 3 ayda önceki yıla göre yüzde 100 arttı. Ancak filoya yeni gemi girişi bu taleplerim çok gerisinde kaldı. Dolaysıyla arz-talep durumunda gemilerin lehine bir durum ortaya çıktı. Bu nedenle capesize ve kamsarmax gemiler hariç her tonajda ve dünyanın her yerinde navlunlar arttı.”
COVİD 19’UN 3. DALGASI OLMAZ İSE ARTIŞ HIZLANABILİR
Navlun ücretlerinin bugünkü rakamların da üstüne çıkabileceğine dikkat çeken Karaçelik, “2021’in ikinci yarısında stokların ne hızla yenileneceğine bağlı olarak navlundaki bu artış durabilir. Ancak 2021 için büyük bir düşüş pek olası değil. Çin ekonomisinin yılın ikinci yarısı için verdiği göstergeler bunun tam tersinin olabileceğini ve navlunların bugünkü rakamların da üstüne çıkabileceği ihtimalini güçlendiriyor.
Diğer yandan büyük operatör şirketler bugünkü mevcut navlunlar ile yılın ikinci yarısını da kapsayacak taşıma kontratları yapıyorlar. Yani ikinci yarı navlunları ile ilgili bir kısım daha yüksek bir piyasa olacağı, diğer bir kısım aynı şekilde devam edeceği bir kısmı ise bir miktar azalma olacağı beklentisi içerisinde. Bu konuda hereksin müşterek olduğu tek konu, COVID-19’un tüm dünyayı kapsayacak bir 3. dalga yapması halinde ekonomik hareketliliğin yeniden azalacağı ve bunun da navlunlara yansıyacağı yönünde” açıklamasın da bulundu.
KONTEYNER KRİZİ! KURU YÜK GEMILERINE TALEBİ ARTIRDI
Sektör yetkilileri, denizyolu konteyner taşımacılığında yaklaşık 1 yıldır artarak süren ekipman sıkıntısının kuru yük gemilere talebin artırdığını açıklarken, daha önce malını konteyner gemileriyle taşıtan ithalatçı ya da ihracatçılar ekipman bulamadıkları ve gemilerde rezervasyon yapamadıkları için kuru yük armatörlerinin kapısını çalmaya başladığını belirttiler. Henüz hacimler çok yüksek olmasa da yetkililer, bazı yüklerin konteynerden kuru yük gemilere kaydığını da ifadelendirdiler.
